आदिवासी,गरिब तथा सिमान्तकृत बर्गको भूमिका

भक्त गुरुङ-
नेपाल विश्व मानचित्रमा उत्तरमा बिशाल जनवादी गणतन्त्र चीन र दक्षिण तर्फ विशाल लोकतान्त्रिक गणतन्त्र भारतको बिचमा अवस्थित सानो भुपरिवेस्ठीत संघिय गणतन्त्रको, बिकास प्रक्रियामा छ ! नेपालको कुल क्षेत्रफल १,४७,१८१ वर्ग किलो मिटर छ ! नेपालको भौगोलिक अवस्थाको कारणले गर्दा पनि ठुला छिमेकी देशहरुबाट विभिन्न क्षेत्रहरुमा प्रतक्ष्य परोक्षरुपमा प्रभाव पर्नु स्वाभाविक नै हो| नेपाललाई अझ राम्रो संग चिनाउनु पर्दा यो एक बहुभाषिक ,बहु सांस्कृतिक,बहुधार्मिक विभिन्न जातजाति सम्प्रदाय रहँदै आएको स्वर्ग संग तुलना गर्न सकिने देश हो|

भौगोलिक ,सामाजिक ,धार्मिक तथा आर्थिक बिभिन्नता भएको यो देश संसार कै एउटा नमुना एवं सुन्दर देश हो| विश्वकै अग्लो हिमशिखर मानौं संसारकै छानो “सगरमाथा” देखि लिएर अत्यन्त होचो भू-भाग ,खोंच ,उपत्यका ,ब्राजिल पछिको दोश्रो जलश्रोतको धनी त्यति मात्र नभई ऋषि मुनिहरूको तपोबन , संसारकै उच्च कोटी को मानव गौतम बुद्धको जन्म अनि संसारकै दुर्लभ जीव जीवात्मा अनि जडी बुटिहरु नेपालमै हुनु संयोग मात्रै नहोला! यति धेरै विविधता हुँदा हुँदै पनि के कारणले हामी आर्थिक रुपमा विश्वमै पछाडी पर्यौं त ,यो चर्चाको बिषय हुनु जरुरी छ! अपार प्राकृतिक स्रोत तथा जन-शक्तिको धनी हुँदा हुँदै पनि नेपालमा गरिवी,भोकमरी, प्राकृतिक प्रकोप,हिंसा प्रतिहिंसा ,रोग र शोक भन्दा केहि नभएको स्थिति छ |

नेपालको दुर्गति हुनुमा, मेरो बिचारमा, राजनैतिक कारण धेरै कारणहरु मध्य प्रमुख कारण हो जस्तो लाग्छ| शाह बंशीय राजाहरुको केन्द्रिकृत निरंकुशता, राणाहरुको १०४ बर्ष सम्मको जहाँनिया निरंकुशता ,साथै पंचायती एकदलीय व्यवस्थाले;( बिशेष गरि नेपालीहरु जसले राजा,राणा , भारदारिया र सामन्त वर्गको चाकडी चाप्लुशी गर्न जानेन उनीहरु माथि) भाषिक, धार्मिक, लिङ्गीय,शैक्षिक एवं जातीय जस्ता थुप्रै भेदभाव रुपी केन्द्रीय निरंकुशता लादियो ! जसको कारणबाट मुठ्ठी भरका व्यक्तिहरु समाजमा सर्वशक्तिमान हुन पुग्यो भने अधिकांश जनताहरु दुइ छाक टार्न पनि धौ धौ को स्थितिमा आउन थाल्यो | देश कानुन बाट नभई शक्ति बाट चल्न थाल्यो !

२०४६ सालमा भएको जनान्दोलन , माओबादीसंगको गृह-युद्ध हुँदै ६२-६३ को बिशाल जनान्दोलनले नेपालबाट सक्रिय राजतन्त्र सदाको लागि फ्याँकेरै छाड्यो| समय रुपान्तरण संगै नेपाली जनतामा चेतना स्तर बढ्दै गई रहेको छ ! तैपनि नेपाली राजनैतिक नेताहरुले सधै नेपाली जनताहरुको रगतमा होली खेल्ने र लाशमा टेकेर माथि पुग्ने अनि नेपाली जनताहरुलाई बिर्सने जुन परम्परा स्थापित हुँदै छ त्यसलाई भत्काउनु नितान्त जरुरी छ| संबिधान सभाको निर्वाचन पछि देशमा संबिधान निर्माणको क्रममा दलहरु बीच थुप्रै तहमा थुप्रै बुंदाहरुमा सम्झौता भयो तर गरिव र सिमान्तकृतवर्गहरुको हक हितमा संबिधान बनाउन गएका नेताहरुले ४ बर्षको अत्यन्त अमुल्य समय बर्बाद बनाएका छन् भने नेताहरु नव धनाढ्य तथा नव सामन्तहरुमा परिणत हुँदै गई रहेको छ|

यहाँ बुझ्नै पर्ने चुरो कुरो के छ भने ,संबिधान सदियौं देखि हेपिएका चेपिएका गरिव वर्गको हक हितमा बन्ने कि नबन्ने भन्ने छ| अहिले देखिएको मुख्य विवाद संघीय राज्यको नामाकरणमा भएको छ |संघीय राज्यहरुको जातीय या मिश्रित पहिचान या यति संख्या र उति संख्या जे भन्न खोजिएता पनि,नेपाली राजनैतिक नेतृत्वहरुमा पुरानै सोंच,पुरानै मानसिकताले गाँजेको हुनाले आन्तरिक रुपमा गरिब, दलित र बिशेष गरि जनजातीका विरुद्धमा एउटा षड्यन्त्र भई रहेको छ भन्ने कुरा मा दोमत नहोला| अहिले हरेक पार्टीमा भएका जनजाती, मधिसे ,दलित तथा सिमान्तकृत बर्गका जो हनुमानबादमा बिश्वास गर्ने तथा नेतृत्व पंक्तिको कुरा काट्न नसक्नेहरुको पनि अहिले घैंटामा घाम लाग्न थालेको छ|

जातीय पहिचानको संघियताको कुरा गर्दा भारत र संयुक्त राज्य अमेरिकाको नै उदाहरण लियौं ,यी देश हरुमा पनि मिश्रित रुपबाट राज्यको नामकरण गरिएको छ , भारतको हकमा जस्तै:_ गुजरात, बंगाल,आसाम ,तमिलनाडु उडिसा आदि | संयुक्त राज्य अमेरिकाको हकमा ,जस्तै:-Alabama,Arizona,Arkansas,Texas, Michighan,Illinois,Tennessee,Whyoming,Massachusetts इत्यादी | गुजरात राज्यमा के गुजराती भन्दा अरु रहन सक्दैनन् र? त्यहाँ पनि विभिन्न धर्ममा आस्था राख्ने ,जाति जनजाती ,आदिबासी सबै रही आएकै छन् | कुरा के रहेछ भने उक्त राज्यको स्थानीय जात जातिको, भाषा भाषीको सम्मानार्थ मात्र त्यो गरिएको हुँदो रहेछ, तर सम्पूर्ण जनताहरु आफ्नो मौलिक हक हित र अधिकारका लागि स्वतन्त्र हुने रहेछन् ! तर हामी नेपालीहरु त्यहि बिषय लिएर एक अर्कामा पानी बाराबारको परिस्थिति सिर्जना गर्दैछौं; त्यो हाम्रो दास प्रवृति र संकुचित मानसिकताको परिणाम हो जस्तो लाग्छ| नेपालमा नेताहरु लोभी, पापी ,संकुचित धारणा भएका अनि जनता र देश प्रति अनुत्तरदायी बाहेक केहि नभएकोले जनतामा एककिसिमको पिडा र निरासा छाई रहेको छ|

नेताहरु कति भ्रम छर्न चलाख छन् भने ,” चुनाबको समयको उदाहरण लिउँ , हेर्नुस्, हामीलाई भोट दिनु भयो भने , बिकासको बाढी नै ल्याई दिन्छौं ,हामी प्रजातन्त्रबादी, हामी सबैको मौलिक हक अधिकारको सुनिश्चित गर्दिन्छौं , कम्युनिष्टहरुले न देउता मान्छ ,न जात भात , पानी चल्ने न चल्ने सबै बराबर ,तेरो सम्पति सबै खोस्दिन्छ ,तेरो दु:खको कमाई पेन्सन पनि खोसी दिन्छ , आदि इत्यादी |”

अनि कम्युनिस्ट भनाउदा हरु हामी समतामुलक समाजमा जोड दिन्छौं , छुवा छूत विभेद केहि हुन दिन्नौ ,जात भनेको महिला र पुरुष मात्र , व्यक्तिगत सम्पति हुँदैन गाँस बाँस कपासको व्यवस्था सरकारले गर्नु पर्दछ| हामीलाई भोट दिनुहोस् त काया पलट हुन्छ| यसरी भ्रमको खेती गरेर जनतालाई आश्वासनको महलमा सुताएर लुट्नु लुटिरहेका छन् यो बुझ्नु अति जरुरी भई सकेको छ| अहिले आएर संघिय राज्यको सवालमा तेस्तै ठिक उल्टो भई रहेको छ , कम्युनिस्टहरु जात जाति को कुरा गर्ने प्रजातन्त्रबादीहरु जात जातिको कुरा हुनु हुँदैन भन्ने यो भ्रम चिर्न जरुरी छ |

मेरो बिचारमा,जनजाती, दलित ,महिला,गरिववर्गहरुलाई नेपालका एक तप्काका बर्गले शासन व्यवस्था जे जति परवर्तन भए पनि सधैं बिरालोले मुसा खेलाए झैँ खेलाउंदै हामी माथि फोहरी राजनिती गरि रहेका छन् |तिनलाई चिन्नु नितान्त जरुरी भई सकेको छ र तिनलाई सामाजिक बहिष्कार गर्नु जरुरी छ| तिनले देश र जनतालाई भन्दा पनि आफु र आफ्नो दरसन्तानलाई कसरी आर्थिक र राजनैतिक रुपबाट बलियो बनाएर नेपालको राजनीतिमा स्थाई रुपमा टिकी रहने दाउ मात्र खेली रहेको छ| बिदेशमा रहेका ,स्वदेशमा रहेका हरेक शोसित पिडीत ,दु:खी गरिबहरु एक भएर अबको नेतृत्व सम्ह्लानु पर्ने जरुरी टड्कारो भएको छ | नेपालको भबिष्य उज्ज्वल पार्न नेपाली जनताको मुहारमा उज्ज्यालो ल्याउन हाम्रो काँधमा जिम्मेवारी आएको छ| सचेत हौँ फेरी पनि चोर फटाह नेताहरु संग…………………….!अस्तु******!!!!!!

Labels: बिचार